Hiện tượng nóng trong người không còn xa lạ với nhiều người, đặc biệt là trong thời tiết nắng nóng hoặc khi cơ thể có những thay đổi nhất định. Cảm giác khó chịu, bứt rứt từ bên trong khiến không ít người lo lắng và tìm kiếm giải pháp để hạ nhiệt. Vậy, nóng trong người là gì, nguyên nhân do đâu và làm thế nào để nhận biết? Bài viết này từ Tâm Beauty Clinic sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này, đồng thời gợi ý những thức uống giúp bạn nhanh chóng cảm thấy dễ chịu hơn.
Nguyên nhân gây ra nóng trong người?
Hiện tượng nóng trong người, hay còn gọi là nhiệt trong người, là một trạng thái mà cơ thể cảm thấy nóng bức từ bên trong, mặc dù nhiệt độ đo bên ngoài có thể hoàn toàn bình thường. Để hiểu rõ hơn về hiện tượng này, chúng ta cần xem xét các yếu tố có thể tác động đến sự cân bằng nhiệt bên trong cơ thể.
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây nóng trong người là sự thay đổi nội tiết tố. Phụ nữ thường trải qua những biến động nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt, thời kỳ mang thai hoặc giai đoạn tiền mãn kinh. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến trung tâm điều nhiệt của cơ thể, dẫn đến cảm giác nóng bừng hoặc khó chịu. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí “Journal of Women’s Health”, sự dao động của hormone estrogen và progesterone có thể tác động trực tiếp đến vùng dưới đồi, khu vực não bộ chịu trách nhiệm điều chỉnh nhiệt độ cơ thể.
Bên cạnh yếu tố nội tiết, các tác động từ môi trường bên ngoài và thói quen sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng. Chế độ ăn uống thiếu khoa học, đặc biệt là việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm cay nóng, dầu mỡ hoặc đồ ăn chế biến sẵn, có thể gây ra tình trạng nóng trong. Những thực phẩm này thường đòi hỏi cơ thể phải làm việc nhiều hơn để tiêu hóa, sản sinh ra nhiều nhiệt hơn trong quá trình trao đổi chất. Một nghiên cứu trên “American Journal of Clinical Nutrition” đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ các bữa ăn giàu chất béo có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể sau ăn (thermogenesis) và gây cảm giác nóng bức.
Ngoài ra, việc sinh hoạt không điều độ, thiếu ngủ, căng thẳng kéo dài cũng là những yếu tố làm tăng nguy cơ bị nóng trong người. Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, các cơ quan nội tạng phải làm việc quá sức, dẫn đến sự mất cân bằng và sinh nhiệt. Stress kéo dài cũng kích hoạt hệ thần kinh giao cảm, giải phóng các hormone như cortisol và adrenaline, làm tăng nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ cơ thể. Một nghiên cứu trên “Psychoneuroendocrinology” đã chứng minh mối liên hệ giữa căng thẳng mãn tính và sự rối loạn chức năng của hệ thống điều nhiệt cơ thể.
Người bị nóng trong thường dễ cảm thấy ngứa ngáy, nổi mẩn trên da
Biểu hiện thường thấy ở người bị nóng trong là da dễ bị kích ứng, gây ra tình trạng mẩn ngứa và nổi mụn.
Các dấu hiệu nhận biết nóng trong người?
Trước khi tìm hiểu nóng trong người nên uống gì, việc quan trọng là phải nhận biết chính xác các dấu hiệu của tình trạng này. Nóng trong người không chỉ đơn thuần là cảm giác chủ quan, mà còn đi kèm với nhiều triệu chứng khác nhau, phản ánh sự mất cân bằng bên trong cơ thể.
Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là các vấn đề về da như nổi mụn và mẩn ngứa. Khi cơ thể bị nóng, gan và thận phải làm việc vất vả hơn để đào thải độc tố. Nếu chức năng giải độc của các cơ quan này bị quá tải, độc tố có thể tích tụ và được đẩy ra ngoài qua da, gây viêm nhiễm và nổi mụn. Mẩn ngứa cũng là một phản ứng thường gặp khi cơ thể cố gắng giải phóng nhiệt qua da, đặc biệt là ở những người có làn da nhạy cảm.
Quầng thâm quanh mắt và cảm giác mỏi mắt cũng là những dấu hiệu cảnh báo tình trạng nóng trong, liên quan đến chức năng gan suy giảm. Theo y học cổ truyền, gan có vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí huyết và thanh lọc cơ thể. Khi gan bị suy yếu, chức năng này bị ảnh hưởng, dẫn đến sự tích tụ độc tố và rối loạn tuần hoàn máu. Vùng da quanh mắt rất mỏng manh và nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi trong cơ thể, dẫn đến hình thành quầng thâm. Cảm giác mỏi mắt có thể xuất phát từ sự căng thẳng và áp lực lên gan, ảnh hưởng đến chức năng nuôi dưỡng mắt.
Hơi thở có mùi hôi cũng là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang gặp vấn đề về cân bằng nội môi. Khi cơ thể bị nóng, quá trình tiêu hóa và trao đổi chất có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến sự tích tụ các chất thải và khí độc trong đường ruột. Những khí này có thể theo đường thở thoát ra ngoài, gây ra mùi hôi khó chịu. Ngoài ra, tình trạng nóng trong cũng có thể làm giảm tiết nước bọt, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển trong khoang miệng, góp phần gây hôi miệng.
Màu sắc nước tiểu cũng là một chỉ báo quan trọng về tình trạng sức khỏe bên trong. Nước tiểu màu vàng đậm hoặc màu vàng cam thường là dấu hiệu của sự thiếu nước hoặc chức năng thận kém. Khi cơ thể bị nóng, nhu cầu nước tăng lên để điều hòa nhiệt độ. Nếu không được cung cấp đủ nước, cơ thể sẽ cố gắng giữ nước lại, làm cho nước tiểu trở nên cô đặc và có màu sậm hơn. Ngoài ra, khi gan và thận phải làm việc quá sức để đào thải độc tố, nước tiểu cũng có thể thay đổi màu sắc.
Môi khô và đỏ cũng là một dấu hiệu thường gặp khi bị nóng trong người. Tình trạng mất nước do nóng trong có thể dẫn đến khô môi. Màu đỏ của môi có thể là do sự giãn nở của các mạch máu dưới da khi cơ thể cố gắng giải nhiệt. Ngoài ra, môi khô và nứt nẻ cũng có thể là dấu hiệu của sự thiếu hụt vitamin và khoáng chất, thường gặp khi chế độ ăn uống không cân bằng và cơ thể bị suy nhược do nóng trong.
Chảy máu chân răng khi đánh răng là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bị nóng và có thể thiếu hụt vitamin C. Nóng trong có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và gây viêm nhiễm ở nướu răng. Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của nướu và mạch máu. Khi cơ thể bị nóng, nhu cầu vitamin C có thể tăng lên, và nếu không được cung cấp đủ, nướu răng có thể trở nên yếu và dễ chảy máu.
Ăn nhiều nhưng không tăng cân cũng là một dấu hiệu nghịch lý của nóng trong người. Khi cơ thể bị nóng, quá trình trao đổi chất diễn ra nhanh hơn, đốt cháy nhiều calo hơn. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng dẫn đến tăng cân, đặc biệt là khi cơ thể không hấp thụ chất dinh dưỡng hiệu quả do chức năng tiêu hóa bị ảnh hưởng. Ngoài ra, tình trạng nóng trong cũng có thể gây ra cảm giác chán ăn hoặc ăn không ngon miệng, dẫn đến việc cơ thể không nhận đủ calo cần thiết để tăng cân.
Giấc ngủ kém và khó ngủ vào ban đêm cũng là một biểu hiện của nóng trong người. Cảm giác nóng bức, khó chịu trong người có thể gây ra sự bồn chồn, lo lắng, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Theo y học cổ truyền, nóng trong thường liên quan đến sự mất cân bằng âm dương trong cơ thể, khiến cho dương khí (nhiệt) vượng lên vào ban đêm, gây khó ngủ. Giấc ngủ kém không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống mà còn làm suy yếu hệ miễn dịch và làm trầm trọng thêm tình trạng nóng trong.
Tầm quan trọng của việc hạ nhiệt khi bị nóng trong người?
Nhiều người tìm kiếm nóng trong người nên uống gì xuất phát từ mong muốn làm dịu cơ thể và cảm thấy thoải mái hơn. Tuy nhiên, việc hạ nhiệt khi bị nóng trong người không chỉ là vấn đề cảm giác mà còn liên quan đến sức khỏe tổng thể. Nếu tình trạng thân nhiệt tăng cao kéo dài không được kiểm soát, nó có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe.
Một trong những nguy cơ đáng lo ngại nhất là suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Khi cơ thể bị nóng, các cơ quan nội tạng phải làm việc quá sức để điều hòa nhiệt độ, gây ra sự căng thẳng và suy yếu hệ miễn dịch. Hệ miễn dịch suy yếu làm giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus và nấm, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nhiệt độ cơ thể cao có thể ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch, làm giảm hiệu quả của hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể.
Nóng trong người kéo dài cũng có thể dẫn đến nhiễm trùng ở nhiều cơ quan khác nhau, đặc biệt là đường tiêu hóa, đường sinh dục và đường tiết niệu. Môi trường nóng ẩm bên trong cơ thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây bệnh. Nhiễm trùng đường tiêu hóa có thể gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn và nôn. Nhiễm trùng đường sinh dục và tiết niệu có thể dẫn đến viêm nhiễm, tiểu buốt, tiểu rắt và các vấn đề sức khỏe khác.
Nguy cơ mất nước và rối loạn điện giải cũng là một vấn đề nghiêm trọng khi bị nóng trong người. Khi thân nhiệt tăng cao, cơ thể sẽ cố gắng hạ nhiệt bằng cách tăng cường tiết mồ hôi. Nếu không được bù nước và điện giải đầy đủ, cơ thể có thể bị mất nước, dẫn đến rối loạn điện giải, đặc biệt là natri và kali. Rối loạn điện giải có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, chuột rút, co giật, thậm chí hôn mê trong trường hợp nặng. Huyết áp cao cũng có thể là một biến chứng của tình trạng mất nước và rối loạn điện giải do nóng trong người. Nghiêm trọng hơn, mất nước và rối loạn điện giải có thể gây nhiễm độc thần kinh, ảnh hưởng đến chức năng não bộ.
Trong những trường hợp nghiêm trọng, nóng trong người có thể xâm nhập sâu vào phần huyết, gây ra các triệu chứng như sốt cao, chảy máu cam, và xuất huyết dưới da. Đây là những dấu hiệu cảnh báo tình trạng bệnh lý nghiêm trọng cần được can thiệp y tế kịp thời. Sốt cao kéo dài có thể gây tổn thương não và các cơ quan nội tạng khác. Chảy máu cam và xuất huyết dưới da là dấu hiệu của rối loạn đông máu và tổn thương mạch máu, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị đúng cách.
Gợi ý các loại thức uống giúp hạ nhiệt nhanh chóng khi bị nóng trong người?
Khi cảm thấy nóng trong người, việc lựa chọn thức uống phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc hạ nhiệt và cải thiện tình trạng sức khỏe. Có rất nhiều loại đồ uống tự nhiên có khả năng thanh nhiệt, giải độc và làm mát cơ thể. Dưới đây là một số gợi ý từ Tâm Beauty Clinic về nóng trong người nên uống gì để bạn tham khảo:
Trà bí đao – Thức uống giải nhiệt truyền thống
Khi nhắc đến các loại thức uống giải nhiệt, trà bí đao chắc chắn là một trong những lựa chọn hàng đầu. Bí đao, hay còn gọi là bí xanh, từ lâu đã được biết đến với những công dụng tuyệt vời trong việc thanh nhiệt, giải độc và lợi tiểu. Theo y học cổ truyền, bí đao có tính hàn, vị ngọt, giúp thanh nhiệt, giải khát, lợi tiểu, tiêu viêm và giảm phù nề.
Khi muốn biết nóng trong người nên uống gì thì trà bí đao là lựa chọn hàng đầu
Trà bí đao được xem là một trong những thức uống lý tưởng nhất để giải nhiệt cơ thể khi bạn cảm thấy nóng trong người.
Trà bí đao mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc giải nhiệt cơ thể. Nhờ tính hàn và khả năng lợi tiểu, trà bí đao giúp đào thải độc tố và các chất cặn bã ra khỏi cơ thể một cách hiệu quả, làm giảm gánh nặng cho gan và thận. Bên cạnh đó, trà bí đao còn có tác dụng thanh nhiệt, giúp làm mát cơ thể từ bên trong, giảm cảm giác nóng bức, khó chịu. Ngoài ra, bí đao còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất, giúp tăng cường sức đề kháng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Để tự làm trà bí đao giải nhiệt tại nhà, bạn có thể tham khảo công thức đơn giản sau: chuẩn bị khoảng 2kg bí đao, 4 quả la hán và 50g hạt chia. Bí đao sau khi mua về cần được gọt vỏ, rửa sạch, bỏ ruột và hạt, sau đó thái thành từng miếng nhỏ vừa phải. Cho bí đao đã thái vào nồi cùng với khoảng 2 lít nước, đun sôi. Khi nước sôi, cho la hán quả vào, hạ nhỏ lửa và tiếp tục đun trong khoảng 1.5 – 2 giờ cho đến khi nước chuyển sang màu nâu đen đậm đà. Trong thời gian chờ đợi, bạn có thể ngâm hạt chia với nước lọc để hạt nở ra. Khi nước bí đao đã đạt màu sắc mong muốn, lọc bỏ bã và lấy phần nước cốt. Pha nước cốt bí đao với nước lọc theo tỷ lệ khoảng 1:3 (tùy khẩu vị), thêm vào 1-2 muỗng canh hạt chia đã ngâm nở và khuấy đều. Bạn có thể thưởng thức trà bí đao ấm hoặc lạnh tùy theo sở thích.
Nước gạo lứt rang – Lựa chọn thanh lọc cơ thể từ bên trong
Gạo lứt không chỉ là một loại ngũ cốc giàu dinh dưỡng mà còn là một thức uống thanh nhiệt tuyệt vời. Khác với gạo trắng thông thường đã qua xay xát kỹ, gạo lứt vẫn giữ nguyên lớp vỏ cám và mầm gạo, nơi tập trung nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ. Gạo lứt chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như chất xơ, chất đạm, chất béo không bão hòa, các axit amin, vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B6), vitamin E, magie, mangan, selen và các chất chống oxy hóa.
Nước gạo lứt rang mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng thanh lọc cơ thể và giải độc gan thận. Chất xơ trong gạo lứt giúp tăng cường chức năng tiêu hóa, loại bỏ độc tố và chất thải ra khỏi cơ thể một cách tự nhiên. Các vitamin nhóm B và khoáng chất trong gạo lứt hỗ trợ chức năng gan và thận, giúp các cơ quan này hoạt động hiệu quả hơn trong việc đào thải độc tố. Ngoài ra, nước gạo lứt rang còn có tác dụng ổn định đường huyết, giảm cholesterol xấu và tốt cho tim mạch. Một nghiên cứu trên “Journal of Nutritional Biochemistry” đã chỉ ra rằng, chiết xuất từ gạo lứt có khả năng bảo vệ gan khỏi tổn thương do các chất độc hại.
Nếu bạn đang tìm kiếm nóng trong người nên uống gì, nước gạo lứt rang là một lựa chọn đơn giản và hiệu quả. Cách chế biến nước gạo lứt rang cũng rất dễ thực hiện tại nhà. Bạn chỉ cần chuẩn bị khoảng 100g gạo lứt, có thể chọn gạo lứt tẻ hoặc gạo lứt nếp tùy thích. Gạo lứt đem vo nhẹ rồi để ráo nước, sau đó cho vào chảo rang trên lửa nhỏ đến khi gạo chuyển màu đậm hơn và có mùi thơm đặc trưng. Khi gạo đã rang xong, đổ vào nồi cùng với khoảng 2 lít nước, đun sôi. Sau khi nước sôi, hạ nhỏ lửa và nấu liu riu cho đến khi gạo chín mềm và nước có màu nâu nhạt. Thêm vào một chút muối để tăng hương vị và cân bằng điện giải. Đợi nước gạo lứt nguội bớt rồi chắt lấy nước uống. Bạn có thể uống nước gạo lứt rang ấm hoặc lạnh đều được. Một cách khác đơn giản hơn là bạn có thể cho gạo lứt đã rang vào ấm trà và pha như pha trà thông thường để uống hàng ngày.
Trà khổ qua (mướp đắng) – Giải pháp hạ nhiệt và thanh lọc gan
Khổ qua, hay còn gọi là mướp đắng, là một loại quả quen thuộc trong ẩm thực và y học cổ truyền Việt Nam. Mặc dù có vị đắng đặc trưng, khổ qua lại chứa rất nhiều dưỡng chất quý giá, đặc biệt là vitamin C và các chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Khổ qua giàu vitamin C, vitamin A, vitamin nhóm B, kali, magie, sắt và các chất chống oxy hóa như flavonoid và polyphenol.
Trà khổ qua là thức uống hạ nhiệt rất tốt cho người bị nóng trong
Uống trà khổ qua mỗi ngày là một cách hiệu quả để hạ nhiệt cơ thể và cải thiện sức khỏe gan.
Trà khổ qua mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng hạ nhiệt, thanh lọc gan và cải thiện tình trạng da mụn. Hàm lượng vitamin C dồi dào trong khổ qua giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các gốc tự do và bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương. Các chất chống oxy hóa trong khổ qua giúp giảm viêm, hạ men gan và cải thiện chức năng gan. Ngoài ra, trà khổ qua còn có tác dụng ổn định đường huyết, giảm axit uric máu, tốt cho người bị tiểu đường và gout. Khả năng thanh nhiệt, giải độc của khổ qua cũng giúp cải thiện tình trạng mụn nhọt, mẩn ngứa do nóng trong người. Một nghiên cứu trên “Journal of Ethnopharmacology” đã chứng minh rằng, chiết xuất khổ qua có tác dụng bảo vệ gan và cải thiện chức năng gan ở chuột bị tổn thương gan.
Để làm trà khổ qua trị nóng trong người, bạn có thể thực hiện theo các bước sau: chọn những quả khổ qua tươi, xanh, không bị dập nát. Rửa sạch khổ qua, bỏ ruột và hạt, sau đó thái thành từng lát mỏng. Đem khổ qua đã thái đi phơi hoặc sấy khô cho đến khi hoàn toàn khô ráo. Cho khổ qua đã phơi khô vào bình thủy tinh hoặc lọ kín để bảo quản và dùng dần. Mỗi ngày, lấy một nhúm khổ qua khô (khoảng 5-10 lát) cho vào ấm, đổ nước sôi vào và hãm như trà bình thường trong khoảng 10-15 phút. Uống trà khổ qua khi còn nóng ấm để đạt hiệu quả tốt nhất.
Lưu ý: Khổ qua có tính mát, do đó những người có huyết áp thấp hoặc trẻ em dưới 2 tuổi không nên sử dụng trà khổ qua thường xuyên. Phụ nữ mang thai bị nóng trong cũng nên thận trọng khi dùng trà khổ qua, không nên lạm dụng để tránh gây rối loạn tử cung và các biến chứng thai kỳ.
Nước sắn dây – Thức uống thanh nhiệt quen thuộc
Bột sắn dây từ lâu đã nổi tiếng với công dụng thanh nhiệt, giải độc và làm mát cơ thể. Sắn dây là một loại củ giàu tinh bột, chất xơ và các hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Theo y học cổ truyền, sắn dây có tính mát, vị ngọt, giúp thanh nhiệt, giải độc, sinh tân dịch, giải khát và giảm đau.
Nước sắn dây mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng thanh nhiệt, giải độc và cải thiện tiêu hóa. Tinh bột sắn dây dễ tiêu hóa, cung cấp năng lượng cho cơ thể mà không gây nóng trong. Chất xơ trong sắn dây giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và loại bỏ độc tố khỏi đường ruột. Các hoạt chất trong sắn dây có tác dụng thanh nhiệt, giải độc gan và làm mát cơ thể từ bên trong. Ngoài ra, nước sắn dây còn có tác dụng giảm đau đầu, hạ sốt và cải thiện tình trạng mệt mỏi. Một nghiên cứu trên “Journal of Traditional and Complementary Medicine” đã chỉ ra rằng, chiết xuất sắn dây có tác dụng bảo vệ gan và chống oxy hóa.
Để pha nước sắn dây trị nóng trong người đúng cách, bạn có thể làm theo công thức sau: chuẩn bị khoảng 1 muỗng canh bột sắn dây nguyên chất, 1 quả quất tươi và đường (tùy khẩu vị). Vắt quất lấy nước cốt, bỏ hạt. Cho bột sắn dây vào ly hoặc bát, thêm khoảng 100ml nước lọc nguội và khuấy đều cho bột tan hoàn toàn, không còn vón cục. Thêm nước cốt quất và đường vào ly bột sắn dây đã hòa tan, khuấy nhẹ nhàng cho đường tan hết. Bạn có thể thêm đá nếu muốn uống lạnh. Thưởng thức nước sắn dây tươi mát để cảm nhận hiệu quả giải nhiệt nhanh chóng.
Lưu ý: Bột sắn dây có tính hàn, do đó khi sử dụng cho trẻ nhỏ, nên nấu chín bột sắn dây trước khi cho trẻ ăn để tránh gây lạnh bụng hoặc tiêu chảy. Phụ nữ mang thai cũng nên ưu tiên dùng sắn dây đã nấu chín. Những người có thể trạng yếu, huyết áp thấp hoặc đang mệt mỏi không nên sử dụng bột sắn dây.
Hy vọng những gợi ý trên từ Tâm Beauty Clinic đã giúp bạn có thêm thông tin hữu ích về nóng trong người nên uống gì. Bên cạnh việc lựa chọn thức uống phù hợp, bạn cũng nên kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, tránh các thực phẩm cay nóng, dầu mỡ và duy trì lối sống khoa học để đạt hiệu quả giải nhiệt tốt nhất và bảo vệ sức khỏe toàn diện.
