Trong cuộc chiến không hồi kết với mụn trứng cá, không ít người đã tìm đến những phương pháp điều trị truyền miệng, được lan truyền rộng rãi trong cộng đồng. Một trong số đó, và có lẽ khá phổ biến, chính là sử dụng kem đánh răng để trị mụn. Ý tưởng này xuất phát từ đâu và liệu nó có thực sự hiệu quả như lời đồn? Chắc hẳn bạn đã từng nghe hoặc thậm chí thử áp dụng cách trị mụn bằng kem đánh răng, với hy vọng những nốt mụn đáng ghét sẽ nhanh chóng xẹp đi. Tuy nhiên, trước khi tin tưởng hoàn toàn vào phương pháp này, chúng ta cần phải xem xét kỹ lưỡng liệu trị mụn bằng kem đánh răng có thực sự là một giải pháp tốt, hay chỉ là một ngộ nhận tai hại? Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích, làm rõ những khía cạnh liên quan đến việc sử dụng kem đánh răng trong điều trị mụn, giúp bạn có cái nhìn đúng đắn và đưa ra quyết định sáng suốt cho làn da của mình.
Vì sao nhiều người tin rằng có thể trị mụn bằng kem đánh răng?
Sở dĩ phương pháp trị mụn bằng kem đánh răng được nhiều người truyền tai nhau và tin tưởng áp dụng, xuất phát từ một số quan niệm sai lầm về thành phần và công dụng của sản phẩm này. Nhiều người cho rằng kem đánh răng, với khả năng tiêu diệt vi khuẩn trong khoang miệng, cũng có thể mang lại hiệu quả tương tự đối với vi khuẩn gây mụn trên da. Đây là một suy nghĩ khá phổ biến nhưng lại hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Cần phải khẳng định rõ ràng rằng, kem đánh răng được nghiên cứu và sản xuất với mục đích chính là làm sạch răng, loại bỏ mảng bám và bảo vệ sức khỏe răng miệng. Do đó, công dụng của nó hoàn toàn khác biệt so với việc điều trị mụn trên da.
Một yếu tố khác góp phần tạo nên niềm tin vào khả năng trị mụn của kem đánh răng, đó là cảm giác mát lạnh mà nó mang lại khi tiếp xúc với da. Trong thành phần của kem đánh răng thường chứa flour và tinh dầu bạc hà. Khi bôi lên nốt mụn, cảm giác mát lạnh này có thể làm dịu đi phần nào cảm giác sưng đau và khó chịu do mụn gây ra. Tuy nhiên, đây chỉ là hiệu ứng tạm thời, mang tính chất giảm đau tức thời chứ không hề tác động vào căn nguyên gây mụn hay có khả năng điều trị mụn từ gốc rễ.
Thêm vào đó, một số thành phần khác có trong kem đánh răng như baking soda và hydroperoxide cũng được biết đến với khả năng làm khô và se nhỏ mụn. Đây là những hoạt chất có tính chất tẩy rửa và làm khô, khi tác động lên nốt mụn có thể tạo cảm giác mụn nhỏ lại và bớt sưng tấy. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, những thành phần này không được thiết kế để sử dụng trên da mặt, đặc biệt là vùng da đang bị mụn vốn rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương. Việc sử dụng chúng một cách tùy tiện có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.
Ngoài ra, trong quá khứ, một số loại kem đánh răng còn chứa triclosan, một hoạt chất kháng khuẩn mạnh mẽ. Triclosan cũng là thành phần thường thấy trong các sản phẩm trị mụn, nhờ khả năng tiêu diệt vi khuẩn và làm khô nhân mụn. Chính vì sự trùng hợp này, nhiều người đã lầm tưởng rằng kem đánh răng có thể thay thế các sản phẩm trị mụn chuyên dụng. Tuy nhiên, hiện nay, triclosan đã không còn được sử dụng rộng rãi trong kem đánh răng do những lo ngại về tác động tiêu cực đến sức khỏe.
Vậy trị mụn bằng kem đánh răng có tốt không?
Câu trả lời từ các chuyên gia da liễu và các nghiên cứu khoa học là hoàn toàn không. Phương pháp trị mụn bằng kem đánh răng không chỉ không mang lại hiệu quả như mong đợi, mà còn có thể gây ra những tác hại khôn lường cho làn da của bạn. Thực tế, đây là một phương pháp phản khoa học và không được khuyến khích sử dụng trong điều trị mụn. Có rất nhiều lý do để khẳng định rằng, bạn nên tránh xa việc trị mụn bằng kem đánh răng và tìm đến những giải pháp an toàn, hiệu quả hơn.
Một trong những lý do quan trọng nhất là thành phần triclosan, như đã đề cập ở trên, từng được cho là có khả năng trị mụn nhờ đặc tính kháng khuẩn. Tuy nhiên, hiện nay, hầu hết các nhà sản xuất kem đánh răng đã loại bỏ triclosan ra khỏi công thức sản phẩm. Nguyên nhân là do các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, triclosan có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hormone tuyến giáp và sức khỏe tổng thể. Nếu bạn vẫn còn thấy một số loại kem đánh răng chứa triclosan, tuyệt đối không nên sử dụng chúng để bôi lên nốt mụn. Việc này không chỉ không giúp trị mụn mà còn có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
Hơn nữa, việc sử dụng kem đánh răng để trị mụn còn tiềm ẩn nguy cơ gây kích ứng da rất cao. Da mặt, đặc biệt là vùng da bị mụn, vốn rất mỏng manh và nhạy cảm. Kem đánh răng, được thiết kế để làm sạch răng miệng, thường chứa các chất tẩy rửa mạnh và các thành phần hóa học khác không phù hợp với làn da. Những chất này có thể gây ra phản ứng kích ứng, khiến da bị mẩn đỏ, ngứa rát, thậm chí là viêm da.
Nồng độ pH trong kem đánh răng cũng là một yếu tố đáng lo ngại. Độ pH của da mặt thường dao động trong khoảng 4.5 – 5.5, tức là có tính axit nhẹ. Trong khi đó, kem đánh răng thường có độ pH kiềm (cao hơn 7). Sự chênh lệch lớn về độ pH này có thể phá vỡ hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, làm mất cân bằng độ ẩm và tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn phát triển mạnh mẽ hơn. Hậu quả là tình trạng mụn không những không được cải thiện mà còn có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
Một thành phần khác thường gặp trong kem đánh răng và gây hại cho da mụn là natri lauryl sulfate (SLS). SLS là một chất tạo bọt mạnh, có khả năng làm sạch sâu nhưng cũng đồng thời gây khô da và kích ứng. Đối với làn da nhạy cảm, đặc biệt là da đang bị mụn, SLS có thể gây ra tình trạng khô căng, bong tróc, mẩn đỏ và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm. Mức độ kích ứng do SLS gây ra có thể khác nhau tùy thuộc vào độ nhạy cảm của từng người, nhưng nguy cơ là hoàn toàn có thật.
Các nghiên cứu khoa học cũng đã chỉ ra những tác hại của việc sử dụng kem đánh răng lên da mụn. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of the American Academy of Dermatology đã chỉ ra rằng, việc bôi kem đánh răng lên mụn trứng cá không mang lại hiệu quả điều trị mà ngược lại, còn có thể làm tăng nguy cơ viêm da tiếp xúc kích ứng. Nghiên cứu này đã tiến hành thử nghiệm trên một nhóm người bị mụn trứng cá, một nửa nhóm sử dụng kem đánh răng để trị mụn, nửa còn lại sử dụng giả dược. Kết quả cho thấy, nhóm sử dụng kem đánh răng có tỷ lệ bị kích ứng da cao hơn đáng kể so với nhóm sử dụng giả dược, và không có sự cải thiện nào về tình trạng mụn.
Một nghiên cứu khác được thực hiện bởi các nhà khoa học tại Đại học Y khoa Harvard cũng đưa ra kết luận tương tự. Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá tác động của các thành phần trong kem đánh răng lên làn da. Kết quả cho thấy, nhiều thành phần như baking soda, hydrogen peroxide và SLS có thể gây tổn thương hàng rào bảo vệ da, làm mất cân bằng hệ vi sinh vật trên da và dẫn đến các vấn đề về da như mụn trứng cá, viêm da và chàm.
Từ những phân tích và bằng chứng khoa học trên, có thể thấy rõ rằng, trị mụn bằng kem đánh răng không phải là một giải pháp an toàn và hiệu quả. Thay vì mạo hiểm với làn da của mình, bạn nên tìm đến những phương pháp điều trị mụn đã được kiểm chứng và được các chuyên gia da liễu khuyên dùng.
Lời khuyên từ chuyên gia da liễu Tâm Beauty Clinic
Để loại bỏ mụn một cách an toàn và hiệu quả, lời khuyên tốt nhất từ các chuyên gia da liễu tại Tâm Beauty Clinic là sử dụng các sản phẩm trị mụn chuyên dụng. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều sản phẩm trị mụn không kê đơn, có thể giúp bạn ngăn ngừa và điều trị mụn trứng cá một cách hiệu quả. Bạn có thể lựa chọn các sản phẩm như sữa rửa mặt dành cho da mụn, kem trị mụn, mặt nạ trị mụn, serum trị mụn…
Trong thành phần của các sản phẩm trị mụn chuyên dụng thường chứa các hoạt chất đã được chứng minh lâm sàng về hiệu quả điều trị mụn, như axit salicylic, benzoyl peroxide và retinoids. Axit salicylic có tác dụng tẩy tế bào chết nhẹ nhàng, làm thông thoáng lỗ chân lông và ngăn ngừa mụn hình thành. Benzoyl peroxide có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn P. acnes và giảm viêm. Retinoids là một dẫn xuất của vitamin A, có tác dụng điều tiết quá trình sản xuất tế bào da, giảm bít tắc lỗ chân lông và cải thiện tình trạng mụn.
Ngoài các sản phẩm trị mụn không kê đơn, bạn cũng có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để được tư vấn và kê đơn các sản phẩm trị mụn mạnh hơn, hoặc các liệu pháp điều trị mụn chuyên sâu tại phòng khám da liễu. Tùy thuộc vào tình trạng mụn cụ thể của bạn, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất, kết hợp các sản phẩm bôi ngoài da, thuốc uống và các liệu pháp công nghệ cao để đạt được hiệu quả tối ưu.
Bên cạnh việc sử dụng các sản phẩm trị mụn chuyên dụng, bạn cũng có thể kết hợp sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để hỗ trợ quá trình điều trị mụn. Một số nguyên liệu tự nhiên quen thuộc và dễ tìm như nghệ và nha đam đã được chứng minh là có nhiều lợi ích cho làn da mụn. Nghệ chứa curcumin, một hoạt chất có tính kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ. Curcumin giúp giảm viêm, làm dịu da, ngăn ngừa sẹo và thâm mụn, đồng thời thúc đẩy quá trình lành thương của da. Nha đam chứa nhiều vitamin, khoáng chất và enzyme, có tác dụng dưỡng ẩm, làm dịu da, giảm viêm và kích ứng, làm sáng da và chống lão hóa. Bạn có thể sử dụng nghệ và nha đam tươi để đắp mặt nạ, hoặc tìm kiếm các sản phẩm chăm sóc da có chứa chiết xuất từ hai nguyên liệu này.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, các nguyên liệu tự nhiên chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị mụn ở mức độ nhẹ và vừa. Đối với tình trạng mụn nặng, bạn vẫn cần phải sử dụng các sản phẩm trị mụn chuyên dụng và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu. Ngoài ra, trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm làm đẹp nào, dù là sản phẩm tự nhiên hay sản phẩm công nghiệp, bạn cũng nên thử nghiệm trên một vùng da nhỏ trước để đảm bảo không gây kích ứng da.
Trị mụn bằng kem đánh răng có thể mang lại cảm giác nốt mụn khô nhanh và se nhỏ lại ở một số người. Tuy nhiên, đây chỉ là hiệu quả tạm thời và tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho da. Các thành phần trong kem đánh răng có thể làm da bị khô, mẩn đỏ, kích ứng, thậm chí làm tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn. Vì vậy, lời khuyên chân thành từ Tâm Beauty Clinic là không nên trị mụn bằng kem đánh răng. Thay vào đó, hãy lựa chọn các sản phẩm trị mụn chuyên dụng hoặc các phương pháp điều trị mụn an toàn, hiệu quả khác để bảo vệ làn da của bạn một cách tốt nhất. Làn da khỏe mạnh và tươi sáng là kết quả của một quá trình chăm sóc da đúng đắn và khoa học, chứ không phải là những giải pháp truyền miệng thiếu căn cứ. Hãy luôn tìm hiểu kỹ lưỡng và lựa chọn những phương pháp chăm sóc da được các chuyên gia khuyên dùng để đạt được hiệu quả tốt nhất và duy trì làn da khỏe đẹp lâu dài.
